als gedenkteken
Tot de bekendste monumenten die de
Romeinen
ons nagelaten hebben, horen de
triomfbogen die menige keizer liet oprichten om te voorkomen dat we ooit
zouden kunnen vergeten hoe geweldig hij wel was. Hiermee is de triomfboog een
monument in beide betekenissen van het woord: het is een
gedenkteken
èn het is een
'
monument van geschiedenis en kunst'.
Het is een heel ander soort
oorlogsmonument
dan we gewend zijn.
Een triomfboog is 'zinloos',
hij staat er maar te staan. Alleen tot meerdere eer en glorie van ....
Het is vermakelijk dat niet zelden een triomfboog enigszins verbouwd werd
ter ere van weer een nieuwe 'god'.
Hoe negatief we momenteel ook mogen oordelen over veel van die keizers en hun
dictatoriale regime, er was toen wel rust in het
Romeinse rijk.
Toen dat in de nadagen van het rijk minder het geval was, ontstond behoefte aan
stadsmuren.
Omdat de triomfbogen vaak opgericht waren op de toegangwegen
is menig exemplaar voor het
nageslacht bewaard gebleven omdat hij verbouwd werd tot
stadspoort.
De bogen en hun rijke vormgeving zijn voor latere ontwerpers een
bron van inspiratie geweest, zoals te zien is aan de - in vergelijking toch wel heel simpele -
'
triomfboog',
die in de
romaanse architectuur
toegang geeft tot het
koor
van een kerk.
Deze vredelievende toepassing van het idee staat in schril contrast met de
hernieuwde belangstelling voor de oorspronkelijke functie.
Een voorbeeld is de Arc de Triomphe in Parijs, waardoor vele
bloederige veldslagen in een 'heroïsch' licht geplaatst worden.
Eronder brandt de 'eeuwige vlam' voor de onbekende soldaat -
de Franse soldaat wel te verstaan.
Tekst: Jean Penders, 02-2006. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
 gedenkteken.jpg)
