De
voluut
van een
Ionisch kapiteel
vindt zijn oorsprong in een architectonisch grapje,
tenminste, die indruk krijgen we. Op het
kapiteel
rust de enorme last van de
architraaf
en alles wat daarboven ligt.
Al is deze
zuil
geen
kariatide,
je kunt er toch medelijden mee krijgen; met een
kussen
kun je de pijn verzachten. Dat kussen lijkt hier geschoven te zijn tussen de
abacus
en de
echinus
van het
Dorische kapiteel.
Maar hoe geef je aan dat je een langwerpig kussen bedoelt? Door het rechts en links flink
uit te laten steken.
Rol je het overbodige gedeelte op, dan ontstaat er een fraaie rol in de vorm van een
slakkenhuis:
de voluut.
De spiraalvormig uitstekende kussenrand heet de
spiraalband
en meedraaiende diepe plooi de
voluutgang.
Bij rijke vormen van het Ionische en het
composietkapiteel
werd de voluutgang soms van miniem
bladwerk
voorzien.
Tekst: Jean Penders (03-2009). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
